یادگیری 3

در مبحث یادگیری به این نکته باید اشاره گردد که دانش آموزان چگونه می توانند اطلاعات را به خوبی در ذهن وارد کنند، پس از ورود اطلاعات در ذهن، حال دانش آموز باید بتواند این اطلاعات را تثبیت کند و در مواقع نیاز به خوبی یادآوری نماید، برای تثبیت و یادآوردی، اطلاعات باید از حافظه حسی به حافظه کوتاه مدت و ازآنجا به حافظه بلند مدت وارد شود. در کلیپ های ارائه شده به تفصیل چگونگی یادگیری و یادآوری پرداخته می شود.

 

 کلمات کلیدی: یادگیری| حافظه| روش مطالعه| حافظه کوتاه مدت| حافظه بلند مدت| دانش آموزان موفق

مطالب را ملکه ذهن کنید !

ذخیره اطلاعات در مغز روندی است که حافظه نامیده می شود و این امر نیز به نوبه خود جزء اعمال سیناپس‏هاست (سیناپس : فضایی که پیام عصبی از یک سلول عصبی به سلول دیگر منتقل می‏شود). هر بار که نوع خاصی از اطلاعات حسی (بینایی- شنوایی – لمس – بویایی – چشایی ) از یک سیناپس عبور می کند این سیناپس دفعه بعد برای انتقال همان نوع پیام توانمندتر شده که این روند تسهیل نام دارد بعد از آنکه اطلاعات چندین بار از یک مسیر عصبی عبور کردند آن مسیر به حدی تسهیل می‏شود که حتی بدون وجود محرک خارجی (حواس پنجگانه) در خود مغز تولید شده و این مرحله ای است که اصطلاحا می گوییم “مطلب ملکه ذهن شده است” .

انواع حافظه :

1- حافظه کوتاه مدت (Short-term memory)

شامل خاطراتی می شود که برای چند ثانیه یا حداکثر چند دقیقه دوام می آورند مگر آنکه به انواع بلند مدت آن تبدیل شوند.

2- حافظه میان مدت (Intermediate-term memory)

که چند روز یا هفته باقی می ماند و در صورت عدم تکرار در ذهن از بین می رود.

3- حافظه بلند مدت (Long-term memory)

که به دلیل تکرار، اگر یک بار ذخیره شود میتوان تا چندین سال یا حتی تا آخر عمر آن را به خاطر آورد.

تبدیل انواع حافظه به یکدیگر :

برای تبدیل حافظه کوتاه مدت به بلند مدت باید آن را تثبیت کنیم بدین معنی که اگر حافظه کوتاه مدت به طور مکرر فعال شود تغییرات فیزیکی و شیمیایی در سیناپس ها اتفاق می افتد که مسئول نوع دراز مدت حافظه است . این روند به 5 تا 10 دقیقه برای حداقل تثبت و 1 ساعت یا بیشتر برای تثبیت قوی نیاز دارد . تکرار نیزجایگزین این زمان می باشد . (همچنین تکرار روزانه و ماهانه و در کل زمانبندی شده که توصیه متخصصین بر حداقل 8 بار تکرار با هر منوالی در 8 روز متوالی است) - شاید این دلیلی است که همیشه دو کلمه تمرین و تکرار را کنار هم می‏بینیم.

نوع دیگری از تقسیم بندی حافظه :

1- حافظه مشغول به کار : نوعی از حافظه است که در جریان یک استدلال فکری استفاده می شود ولی در هر مرحله ای که مسئله حل شود، خاتمه می یابد .

2- حافظه قابل بیان یا اخباری : اساسا به معنای خاطره مربوط به جزئیات مختلف یک فکر جامع است مثلا :

الف) خاطره محیط اطراف

ب) خاطره ارتباط های زمانی

ج) خاطره علل یک تجربه

د) خاطره معنای یک تجربه

ه) خاطره قضاوت یک فرد

3- حافظه مهارتی

که با فعالیت های بدن مرتبط است مثل تمام مهارت های بازی با توپ.

مغز ما این قابلیت را دارد که اطلاعات بی حاصل را نادیده بگیرد وگرنه ظرفیت ذهن ما طی چند دقیقه اشباع می شد . این مسئله ناشی از مهار سیناپس مربوط به این نوع از اطلاعات است. اثر حاصل را عادت کردن habituation یا می گویند که درواقع نوعی از حافظه منفی است . از سوی دیگر در مورد اطلاعاتی که نتایج مهمی از قبیل درد یا یک حس خوشایند ایجاد می کنند مغز توانایی خودکاری در تقویت و ذخیره سازی مسیر های حافظهدارد . این همان حافظه مثبت است که ناشی از تسهیل (در بالا توضیح داده شد) مسیر های سیناپسی می باشد که این فرایند حساس شدن حافظه نامیده می‏شود.

نتیجه گیری : برای ماندگارشدن هرچیز در ذهن، به تکرار نیاز است.

در اینجا اندک اطلاعاتی در مورد فیزیولوژی حافظه تقدیمتان گردید که امیدوارم موثر واقع شود.

منبع دریافت این مطلب : شاگرد زرنگ

چند راه حل برای افزایش حافظه کوتاه مدت

ر زیر 9 راهکار برای تقویت حافظه آمده است که می‌تواند در‌ این زمینه به شما کمک کند.

‌1- بازی داستان‌گویی:

انجام این بازی به‌خصوص در قالب گروه، بسیار جالب است. این بازی بدین نحو انجام می‌شود که باید 20 وسیله را روی میز بزرگی قرار دهید و هر کدام از افراد گروه 3 الی 4 مورد از وسایلی که روی میز چیده شده است را در قالب یک داستان بگنجاند؛ مثلا داستانی که درباره سیب، کلید، تلفن همراه می‌توان ساخت بدین صورت است:

در باغ، سیب‌های رسیده‌ای از درخت روی زمین ریخته بود. ما در باغ قفل بود و من کلید را اشتباه برداشته بودم. نابراین با تلفن همراه به یکی از دوستانم زنگ زدم تا او برای باز کردن در به کمک بیاید. بازی فوق باعث می‌شود که والدین بتوانند به دو هدف تقویت قدرت خلاقیت و تمرکز کودک و تقویت حافظه دست پیدا کنند.

2- ایجاد ارتباط‌های تصویری:

یکی از راه‌هایی که برای تقویت حافظه تصویری مورد استفاده قرار می‌گیرد به یاد سپردن نام افراد با توجه به‌خصوصیات و ویژگی‌های آنهاست؛ مثلاً کسی اسمش رضاست، شما در او خصلتی مانند تلاش در جهت کسب که رضایت اطرافیان بیابید، بدین‌ترتیب بین نام رضا و رضایت ارتباط برقرار کرده‌اید و نام او را هیچ وقت فراموش نخواهید کرد.

3- استفاده از تصاویر:

تصاویر، ابزار مناسبی برای به‌خاطر‌سپردن مطالب و اطلاعات مفید هستند؛ به‌عنوان مثال می‌توانید حتی از تصاویر یک فیلم برای به خاطر سپردن موضوع، اعداد، اطلاعات تاریخی و جغرافیایی و... استفاده کنید. یا برای به خاطر سپردن اعداد (5، 5،‌1) شما می‌توانید آن را در قالب یک تصویر دربیاورید مانند دستکش و یک چوب. با حک این تصویر در ذهنتان، اعداد (5، 5،‌1) را به یاد می‌آورید زیرا هر دستکش 5‌انگشت دارد و یک چوب هم نماد عدد یک است. لذا سعی کنید آنچه را که باید به خاطر بسپارید در قالب تصویرسازی در ذهنتان حک کنید. ولی ذخیره‌سازی‌ اطلاعات باید به‌گونه‌ای باشد که شما رجوع به اطلاعات را به راحتی انجام دهید و بتوانید از آنها استفاده کاربردی داشته باشید. با به‌کارگیری این روش و تکرار آن به مرور زمان، ذهن شما این آمادگی را پیدا می‌کند که فعالانه روش تصویری مناسب برای به ذهن سپاری مطالب را به‌کار گیرد.

4- به فرزندتان یادآوری کنید آنچه می‌آموزد را نکته برداری و یادداشت کند.

5- ساعت مطالعه او را افزایش دهید.

6- او را تشویق به حفظ کردن شعر یا متن‌های ادبی کنید.

7- اگر فرزندتان راست دست است از او بخواهید به‌عنوان تفریح و سرگرمی برخی کارهایش را با دست چپ انجام دهد.

8- به او خواندن کتاب‌های داستانی و پلیسی که ذهن را درگیر حل معما می‌کند، پیشنهاد دهید.

9- او را تشویق به یادگیری زبان یا فعالیت‌های هنری جدید کنید.

منبع دریافت این مطلب : بیتوته